<?xml version="1.0" ?>
<!DOCTYPE article PUBLIC "-//KDE//DTD DocBook XML V4.2-Based Variant V1.1//EN"
"dtd/kdex.dtd" [
<!ENTITY % addindex "IGNORE">
<!ENTITY % Dutch "INCLUDE"
> <!-- change language only here -->
]>

<article lang="&language;">
<articleinfo>

<title
>Bestandsassociaties</title>
<authorgroup>
<author
>&Mike.McBride; &Mike.McBride.mail;</author>
&Niels.Reedijk; 
</authorgroup>

<date
>2011-11-28</date>
<releaseinfo
>&kde; 4.8</releaseinfo>

<keywordset>
<keyword
>KDE</keyword>
<keyword
>Systeeminstellingen</keyword>
<keyword
>bestanden associatie</keyword>
<keyword
>associatie</keyword>
</keywordset>
</articleinfo>
<sect1 id="file-assoc">
<title
>Bestandsassociaties</title>

<sect2 id="file-assoc-intro">
<title
>Inleiding</title>

<para
>Een van de meest handige aspecten van &kde; is zijn mogelijkheid om automatisch een bestand te koppelen aan zijn toepassingen. Wanneer u bijvoorbeeld op uw favoriete &kword; document klikt in de bestandsbeheerder dan zal &kde; automatisch &kword; starten en het bestand automatisch in &kword; laden zodat u er mee aan de slag kunt.</para>

<para
>In het bovenstaande voorbeeld is het &kword; bestand <emphasis
>geassocieerd</emphasis
> met &kword; (de toepassing). Deze bestandsassociaties zijn cruciaal voor het functioneren van &kde;.</para>

<para
>Wanneer &kde; is geinstalleerd worden er automatisch honderden bestandsassociaties aangemaakt voor de meeste bekende bestandstypen. </para>

<para
>Helaas kan &kde; niet:</para>

<itemizedlist>
<listitem
><para
>elke mogelijke combinatie van software en databestanden voorspellen</para
></listitem>
<listitem
><para
>voorbereid worden op documenten die nog niet bedacht zijn</para
></listitem>
<listitem
><para
>iedereen zijn favoriete toepassing voor een bepaald bestandsformaat voorspellen</para
></listitem>
</itemizedlist>

<para
>U kunt uw huidige bestandsassociaties veranderen of nieuwe toevoegen met behulp van deze module.</para>

<para
>Elke bestandsassociatie wordt opgeslagen als een mimetype. &MIME; staat voor <quote
>Multipurpose Internet Mail Extensions</quote
>. Het geeft de computer de mogelijkheid om te bepalen wat voor een type bestand het is zonder het te openen en het formaat van elk bestand te analyseren.</para>

</sect2>

<sect2 id="file-assoc-use">
<title
>Hoe moet u deze module gebruiken</title>

<para
>U kunt deze module starten door &systemsettings; te openen en <guilabel
>Bestandsassociaties</guilabel
> te selecteren in de categorie <guilabel
>Gemeenschappelijk uiterlijk en gedrag</guilabel
>. Als alternatief kunt u het starten door het typen van <command
>kcmshell4 filetypes</command
> in de terminal of &krunner;.</para>

<para
>De bestandsassociaties zijn georganiseerd in verschillende categorieen en op zijn minst zijn dit:</para>

<orderedlist>
<listitem
><para
>Toepassing</para
></listitem>
<listitem
><para
>Geluid</para
></listitem>
<listitem
><para
>Afbeelding</para
></listitem>
<listitem
><para
>Inode</para
></listitem>
<listitem
><para
>Bericht</para
></listitem>
<listitem
><para
>Multipart</para
></listitem>
<listitem
><para
>Tekst</para
></listitem>
<listitem
><para
>Video</para
></listitem>
</orderedlist>

<para
>Al deze bestandsassociaties zijn in een van deze catagorieen ondergebracht.</para>

<note
><para
>Er is geen functioneel verschil tussen elk van de categorieën. Deze categorieën zijn ontworpen om uw bestandsassociaties te helpen organiseren maar ze veranderen de associaties op geen enkele manier. </para
></note>

<para
>De categorieën worden opgesomd in een lijst genaamd <guilabel
>Bekende typen</guilabel
>.</para>

<para
>U kunt elk van deze categorieën doorbladeren en de bestandsassociaties in elk van de categorieën zien door te dubbelklikken op de categorie naam. U krijgt een lijst gepresenteerd met de geassocieerde mimetypes onder die categorie.</para>

<tip
><para
>U kunt ook zoeken naar een bepaald &MIME; type door van het zoekveld gebruik te maken. Het zoekveld heeft de naam <guilabel
>Bestandstype of bestandsnaampatroon zoeken</guilabel
> en bevindt zich boven de categorielijst.</para>

<para
>Type de eerste letter van het &MIME; type waar u in geïntereseerd bent. De categorieën worden automatisch uitgeklapt en alleen de mime-types die die letter bevatten worden getoond.</para>

<para
>U kunt een tweede teken intypen en de mimetypes zullen verder beperkt worden tot de mimetypes die alleen die 2 lettertekens bevatten.</para
></tip>

<sect3 id="file-assoc-use-add">
<title
>Een nieuw mime-type toevoegen</title>

<para
>Als u een nieuw &MIME; type wilt toevoegen aan uw bestandsassociaties, dan klikt u op de knop <guibutton
>Toevoegen...</guibutton
>. Een klein dialoogvenster zal dan te voorschijn komen. U kunt de categorie in het afrolveld selecteren en de &MIME; naam in het lege tekstveld met de naam <guilabel
>Type naam</guilabel
> invoeren. Klik op <guibutton
>OK</guibutton
> om het nieuwe mimetype toe te voegen of klik op <guibutton
>Annuleren</guibutton
> om het mimetype niet toe te voegen.</para>

</sect3>

<sect3 id="file-assoc-use-del">
<title
>Een mime-type verwijderen</title>

<para
>Als u een &MIME; type wilt verwijderen dan selecteert u het &MIME; type dat u wilt verwijderen door er een keer met de muis op te klikken. Vervolgens klikt u op de knop met de naam <guibutton
>Verwijderen</guibutton
>. Het &MIME; type wordt dan direct verwijdert.</para>

</sect3>

<sect3 id="file-assoc-use-edit">
<title
>Eigenschappen van een mime-type bewerken</title>

<para
>Voordat u de eigenschappen van een &MIME; type kunt bewerken moet u eerst aangeven welk &MIME; type u wilt bewerken. Blader door de cataegorieën tot u het &MIME; type heeft gevonden dat u wilt bewerken en klik het één keer met de muis.</para>

<para
>Zo gauw u het &MIME;type heeft geselecteerd met de muis zullen de huidige waarden van het &MIME; type in het module venster verschijnen.</para>

<para
>U zult merken dat de huidige waarden zijn verdeelt over twee tabbladen: <guilabel
>Algemeen</guilabel
> en <guilabel
>Inbedden</guilabel
>.</para>

<variablelist>
<varlistentry>
<term
><guilabel
>Algemeen</guilabel
></term>
<listitem>
<para
>Er zijn 4 eigenschappen voor ieder &MIME; type op dit tabblad:</para>

<orderedlist>
<listitem
><para
><guilabel
>Mimetype pictogram</guilabel
> is het pictogram dat zichtbaar is als u &dolphin; of &konqueror; als bestandsbeheerder gebruikt.</para
></listitem>
<listitem
><para
><guilabel
>Bestandsnaam patronen</guilabel
> is een zoek patroon dat &kde; zal gebruiken om het &MIME; type te bepalen.</para
></listitem>
<listitem
><para
><guilabel
>Beschrijving</guilabel
> is een korte beschrijving van het mimetype. Dit is alleen gedaan voor uw gemak.</para
></listitem>
<listitem
><para
><guilabel
>Toepassing voorkeurvolgorde</guilabel
> bepaalt welke toepassingen zullen worden geassocieerd met het aangegeven &MIME; type.</para
></listitem>
</orderedlist>
</listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term
><guilabel
>Inbedden tabblad</guilabel
></term>
<listitem>
<para
>Het tabblad Inbedden geeft u de mogelijkheid om te bepalen of een bestand wordt getoond in een bestandsbeheerdervenster of door het starten van de toepassing.</para>
</listitem>
</varlistentry>
</variablelist>

</sect3>

<sect3 id="file-assoc-use-icon">
<title
>Pictogram veranderen</title>

<para
>Om een pictogram te wijzigen kunt u eenvoudig op het pictogram klikken. Een dialoogvenster zal verschijnen die u alle beschikbare pictogrammen toont. Klik een keer met de muis op het pictogram van uw keuze en klik op <guibutton
>OK</guibutton
>.</para>

</sect3>

<sect3 id="file-assoc-use-pattern">
<title
>Mimetype patroon bewerken</title>

<para
>Het veld met de naam <guilabel
>Bestandsnaam patronen</guilabel
> bepaalt welke bestanden zullen worden ingesloten in dit mimetype.</para>

<para
>Normaal worden bestanden geselecteerd op hun extensie. Bijvoorbeeld bestanden die eindigen op <literal role="extension"
>.wav</literal
> zijn geluidsbestanden die het WAV-formaat gebruiken en bestanden die eindigen op <literal role="extension"
>.c</literal
> zijn bestanden die geschreven zijn in de programmeertaal C.</para>

<para
>In deze combinatieveld kunt u uw bestandsnaam masker invoeren.</para>

<para
>De asterisk (<literal
>*</literal
>) is een wildcard parameter die wordt gebruikt in bijna alle &MIME; type maskers. Een complete beschrijving van wildcards ligt buiten het bereik van dit document maar het is belangrijk om te begrijpen dat de asterisk, in deze context, <quote
>gelijk</quote
> is aan elk willekeurig aantal lettertekens. Bijvoorbeeld: <userinput
>*.pdf</userinput
> is gelijk aan <filename
>Databestand.pdf</filename
>, <filename
>Grafisch.pdf</filename
> en <filename
>Gebruiker.pdf</filename
>, maar niet aan <filename
>PDF</filename
>, <filename
>Databestand.PDF</filename
> of <filename
>.pdf</filename
>.</para>

<tip
><para
>Het is erg waardevol om meerdere patronen te hebben. Één voor kleine letters, een voor hoofdletters, &etc;. Dit verzekert u ervan dat &kde; het bestandstype accurater kan bepalen.</para
></tip>

</sect3>

<sect3 id="file-assoc-use-desc">
<title
>Beschrijving van een mimetype bewerken.</title>

<para
>U kunt een korte beschrijving van het &MIME; type in het tekstveld vinden met de naam <guilabel
>Beschrijving</guilabel
>. Deze beschrijving er om u te helpen het heeft geen effect op het functioneren van het &MIME; type.</para>

</sect3>

<sect3 id="file-assoc-use-app">
<title
>Toepassingassociaties bewerken</title>

<para
>Er zijn vijf knoppen (<guibutton
>Omhoog</guibutton
>, <guibutton
>Omlaag</guibutton
>, <guibutton
>Toevoegen</guibutton
>, <guibutton
>Bewerken</guibutton
> en <guibutton
>Verwijderen</guibutton
>) en een lijstveld (om de toepassingen op te sommen) aanwezig welke worden gebruikt om de toepassingen in te stellen.</para>

<para
>Het lijstveld somt alle toepassingen op die zijn geassocieerd met een specifiek &MIME;-type. De lijst is gesorteerd in een bepaalde volgorde. De bovenste toepassing is de eerste toepassing die wordt geprobeerd. De volgende toepassing in de lijst is de tweede die wordt geprobeerd, &etc;.</para>

<note
><para
>Wat bedoelt u met meer dan één toepassing per &MIME; type? Waarom is dit nodig?</para>

<para
>We begonnen met het vertellen dat &kde; standaard wordt verpakt met honderden bestandsassociaties. De realiteit is dat elk systeem waarop &kde; is geïnstalleerd een verschillende selectie van toepassingen bevat. Door meerdere associaties voor elk &MIME; type toe te laten kan &kde; blijven doorwerken wanneer een bepaalde toepassing niet op uw systeem is geïnstalleerd.</para>

<para
>Bijvoorbeeld:</para>
<para
>Voor het &MIME;-type <literal
>pdf</literal
> zijn er twee toepassingen geassocieerd met dit bestandstype. Het eerste programma is genaamd &okular;. Als in uw systeem de applicatie &okular; niet is geïnstalleerd dan zal &kde; automatisch de tweede toepassing met de naam &krita; starten. Zoals u kunt zien zal dit &kde; helpen om te blijven werken terwijl u toepassingen installeert en verwijdert.</para
></note>

<para
>We hebben al aangegeven dat de volgorde van belang is. U kunt de volgorde van de toepassingen veranderen door te klikken op de toepassing die u wilt verplaatsen en dan of op <guibutton
>Omhoog</guibutton
>of op<guibutton
>Omlaag</guibutton
> te drukken. Dit zal de huidige geselecteerde toepassing omhoog of omlaag verplaatsen in de programmalijst. </para>

<para
>U kunt nieuwe toepassingen aan de lijst toevoegen door te klikken op de knop <guibutton
>Toevoegen</guibutton
> en een dialoogvenster zal verschijnen. In dit dialoogvenster kunt u de toepassing selecteren die u wilt gebruiken voor dit mimetype. Klik op <guibutton
>OK</guibutton
> wanneer u klaar bent en de toepassing zal aan de huidige programmalijst worden toegevoegd.</para>

<para
>Om de opties van een applicatie voor een bepaald &MIME;-type te wijzigen, selecteer het in de lijst en druk daarna op de knop <guibutton
>Bewerken...</guibutton
>. Dit opent een nieuwe dialoog met tabbladen <guilabel
>Algemeen</guilabel
>, <guilabel
>Toegangsrechten</guilabel
>, <guilabel
>Applicaties</guilabel
> en <guilabel
>Voorbeeld</guilabel
>. Op het tabblad <guilabel
>Applicaties</guilabel
> kunt u de <guilabel
>Naam</guilabel
>, <guilabel
>Beschrijving</guilabel
> en <guilabel
>Toelichting</guilabel
> bewerken. In het <guilabel
>Commando</guilabel
>-veld kunt u verschillen plaatshouders na het command gebruiken, die zullen worden vervangen door de actuele waarden wanneer het actuele programma wordt gedraaid:</para>
<itemizedlist>
<listitem
><para
>%f - een enkele bestandsnaam</para
></listitem>
<listitem
><para
>%F - een lijst bestanden; wordt gebruikt door applicaties die verschillende lokale bestanden ineens kunnen openen</para
></listitem>
<listitem
><para
>%u - een enkele URL</para
></listitem>
<listitem
><para
>%U - een lijst URL-adressen</para
></listitem>
<listitem
><para
>%d - de map met het te openen bestand</para
></listitem>
<listitem
><para
>%D - een lijst mappen</para
></listitem>
<listitem
><para
>%i - het pictogram</para
></listitem>
<listitem
><para
>%m - het miniatuur-pictogram</para
></listitem>
<listitem
><para
>%c - het bijschrift</para
></listitem>
</itemizedlist>

<para
>U kunt een toepassing verwijderen (en daarmee u zelf verzekeren dat de toepassing nooit zal worden uitgevoerd bij dit &MIME; type) door deze te selecteren en vervolgens op <guibutton
>Verwijderen</guibutton
> te drukken.</para>

<tip
><para
>Het is een goed idee om de <guibutton
>Omhoog</guibutton
> en <guibutton
>Omlaag</guibutton
> te gebruiken om een niet gewenste toepassing naar een lagere positie in de lijst te verplaatsen dan de toepassing compleet uit de lijst te verwijderen. Zo gauw u een toepasing heeft verwijderd zal zodra uw favoriete toepassing niet meer werkt (omdat het verwijderd is) er geen programma meer over zijn om het data document weer te geven.</para
></tip>

</sect3>

<sect3 id="file-assoc-embedding">
<title
>Inbedden</title>
<para
>Deze instellingen zijn alleen geldig voor &konqueror; als bestandsbeheerder, &dolphin; heeft geen ingebedde viewer en opent een bestand altijd in de geassocieerde applicatie.</para>
<para
>Als u op het tabblad <guilabel
>Inbedden</guilabel
> klikt dan ziet u vier radioknoppen in de groep <guilabel
>Linker klikactie</guilabel
>. Dit bepaalt hoe de bestandsbeheerder het geselecteerde &MIME;-type weergeeft.</para>

<variablelist>
<varlistentry
><term
>Bestand tonen in ingebedde viewer.</term>
<listitem
><para
>Als dit is geselecteerd dan zal het bestand worden getoond <emphasis
>in</emphasis
> het bestandsbeheerdervenster.</para
></listitem
></varlistentry>
<varlistentry
><term
>Bestand in een apart venster tonen</term>
<listitem
><para
>Dit heeft tot gevolg dat dit mimetype in een eigen venster zal worden getoond.</para
></listitem
></varlistentry>
<varlistentry
><term
>Instellingen gebruiken voor de groep 'applicaties'</term>
<listitem
><para
>Dit hefet tot gevolg dat het mimetype de instellingen voor de mimetype groep zal gebruiken. Als u een audio mimetype aan het bewerken bent dan worden de instellingen voor de audio mimetype groep gebruikt.</para
></listitem
></varlistentry>
<varlistentry
><term
>Als alternatief vragen of u het op schijf wilt opslaan</term>
<listitem
><para
>Deze instelling is alleen van toepassing op &konqueror; in bladermodus en bepaalt of het bestand in een ingebedde viewer wordt getoond of, in plaats daarvan, dat u gevraagd wordt het bestand op schijf op te slaan.</para
></listitem
></varlistentry>
</variablelist>

<para
>Daaronder staat een lijstveld met de naam <guilabel
>Service Voorkeursvolgorde</guilabel
></para>

<para
>Wanneer u in een bestandsbeheerder zoals &konqueror; of &dolphin; bent dan kunt u met <mousebutton
>rechts</mousebutton
> klikken een menu met een ingang met de naam <guimenu
>Openen met...</guimenu
> laten verschijnen. Dit veld somt de toepassingen op die zullen verschijnen in de volgorde waarin ze zullen verschijnen in dit menu.</para>

<para
>U kunt de <guibutton
>Omhoog</guibutton
> en <guibutton
>Omlaag</guibutton
> knoppen gebruiken om de volgorde aan te passen.</para>

</sect3>

<sect3 id="file-assoc-use-done">
<title
>Veranderingen permanent maken</title>

<para
>Wanneer u klaar bent met het maken van de veranderingen aan de mimetypes dan kunt u op de <guibutton
>Toepassen</guibutton
> knop klikken om uw veranderingen permanent te maken maar toch deze module open te houden.</para>

</sect3>
</sect2>

</sect1>

</article>